۱. چون لینوکس نسبت به ویندوز سیستم‌عامل
امن‌تری است
هیچ کس دوست ندارد فایل‌هایی که در
رایانه‌اش دارد، با یک ویروس به کلی از بین بروند یا آسیب
ببینند. این فایل‌ها ممکن است عکس‌هایی باشند که با
دوربین دیجیتالی گرفته شده‌اند، و یا موسیقی‌هایی باشند
که با دقت بسیاری جمع‌آوری شده‌اند. در
رایانه‌های شرکت‌ها، این فایل‌ها ممکن است
اسناد حسابداری شرکت باشند و ازبین‌رفتن آن‌ها
می‌تواند فاجعه تلقی شود. لینوکس از این نظر امن‌تر از
ویندوز است.
چرا لینوکس امن‌تر است؟
امنیت یک سیستم‌عامل، با تعداد ویروس‌ها
و برنامه‌های خرابکار دیگری که برای آن نوشته می‌شوند،
نسبت عکس دارد. تعداد ویروس‌هایی که در هر ماه برای ویندوز نوشته
می‌شود، بسیار بیشتر از تعدادی است که برای لینوکس نوشته
می‌شود. (لازم به ذکر است که ویروس‌ها اغلب فقط در یک
سیستم‌عامل می‌توانند خرابکاری کنند.) این پدیده دو
دلیل دارد:
نخست این که تعداد کاربرانی که با ویندوز کار
می‌کنند، هنوز بسیار بیشتر از لینوکس است (حدود ۹۰ درصد از
رایانه‌های جهان از ویندوز استفاده می‌کنند، حال آن که
سهم لینوکس فقط حدود ۴ درصد است). بنابراین، طبیعی است که
ویروس‌نویسان خرابکار، خرابکاری خود را برای
سیستم‌عاملی انجام دهند که کاربران بیشتری دارد.
لینوکس و بیشتر نرم‌افزارهایی که در آن اجرا
می‌شود، متن‌باز (Open-Source) هستند و بنابراین همه
می‌توانند کدهای منبع آن را ببینند و از سازوکار داخلی
آن‌ها سردربیاورند و حتی آن را بهبود ببخشند. بنابراین اگر کسی
یک اشکال امنیتی را در لینوکس پیدا کرد، انگیزهٔ بیشتری برای رفع این
اشکال دارد تا نوشتن یک ویروس و سوءاستفاده از آن اشکال. در
مورد ویندوز اوضاع برعکس است. ویندوز متن‌باز نیست و کسی
نمی‌تواند سازوکار داخلی آن را کشف کند. بنابراین، اگر کسی
اشکالی را در ویندوز پیدا کرد، تنها کار خلاقانه‌ای که
می‌تواند انجام دهد این است که با نوشتن یک ویروس، دیگران را از
ضعف سیستم‌عاملی که با آن کار می‌کننند آگاه کند و به
شرکت سازندهٔ ویندوز، یعنی مایکروسافت، بقبولاند که این مشکل باید رفع شود.
گذشته از این، لینوکس به عنوان یک نرم‌افزار،
واقعاً امنیت بیشتری نسبت به ویندوز دارد. سازندگان لینوکس از همان ابتدا
به فکر نوشتن یک سیستم‌عامل مطمئن و امن بودند و کار خود را بر
این اساس پیش بردند. ولی ویندوز در اصل با هدف راحت‌تر شدن کار
با رایانه توسعه یافت و امنیت در آن چندان مطرح نبود. مسائل امنیتی بعداً
برای سازندگان ویندوز اهمیت پیدا کردند و به تدریج به ویندوز اضافه شدند.
یکی دیگر از عوامل تعیین‌کنندهٔ امنیت یک
نرم‌افزار این است که هیچ کارکرد ناخواسته‌ای نداشته
باشد. بعضی از برنامه‌ها علاوه بر کارهایی که کاربر از
آن‌ها انتظار دارد (مثلاً پخش یک موسیقی یا نوشتن روی یک لوح
فشرده) اطلاعات و تنظیمات شخصی کاربران را هم، بدون این که کاربر بداند، از
راه اینترنت به شرکت سازندهٔ نرم‌افزار ارسال می‌کنند.
یا بعضی دیگر از برنامه‌ها به اجبار پیام‌های تبلیغاتی
یا درخواست‌هایی برای پرداخت پول به کاربر نشان
می‌دهند. لینوکس و اغلب نرم‌افزارهایی که در آن اجرا
می‌شوند و متن‌باز هستند، هیچ کدام از این کارهای
ناخواسته را انجام نمی‌دهند.
۲. چون لینوکس رایگان است
متأسفانه در ایران بسیاری از نرم‌افزارها به طور
غیرقانونی به کار می‌روند که این کار در عرف بین‌المللی
جرم تلقی می‌شود. (البته استفادهٔ غیرقانونی از
نرم‌افزارها مختص ایران نیست.) استفاده از نرم‌افزارهای
قفل‌شکسته از نظر اخلاقی نادرست است و نقض حقوق
برنامه‌نویسانی است که آن را با صرف هزینه و وقت بسیار زیاد
تولید کرده‌اند. یکی از راه‌های برون‌رفت از
این مشکل رواج دادن فرهنگ رعایت حقوق تولیدکنندگان نرم‌افزار و
پرداخت هزینهٔ واقعی این نرم‌افزارها است. (هرچند که این هزینه
گاهی بسیار بیشتر از چیزی است که ما انتظار داریم.) ولی راه
آسان‌تر استفاده از نرم‌افزارهایی است که واقعاً رایگان
هستند و نیازی به پرداخت هزینه ندارند. لینوکس و اغلب
نرم‌افزارهایی که در آن اجرا می‌شوند رایگان هستند. در
سال‌های اخیر، کیفیت این نرم‌افزارها بسیار بهتر شده و
به رقیبی جدی برای نرم‌افزارهای تجاری تبدیل شده‌اند.
۳. چون لینوکس واقعاً می‌تواند نیازهای شما را برآورده
کند
شاید مهم‌ترین دلیلی که برای استفاده نکردن از
لینوکس بیان می‌شود، این باشد که لینوکس نمی‌تواند
کارهایی را که در ویندوز انجام می‌دهیم، انجام دهد. این گفته تا
حد بسیار زیادی نادرست است. نرم‌افزارهای بسیار متنوعی برای
انجام هر نوع کاری در لینوکس وجود دارند؛ مثلاً نرم‌افزارهای
اداری که کار آفیس مایکروسافت را انجام می‌دهند،
نرم‌افزارهای گرافیکی که کار فوتوشاپ را می‌کنند،
نرم‌افزارهای اینترنتی و چت، ابزارهای برنامه‌نویسی
بسیار قدرتمند و نرم‌افزارهای پخش موسیقی تنها برخی از
نرم‌افزارهایی هستند که در محیط لینوکس اجرا می‌شوند.
لینوکس امکانات بسیار زیادی برای کار با زبان فارسی هم دارد.
حتی برخی از نرم‌افزارهای لینوکس، محیط کاربری کاملاً فارسی
دارند؛ چیزی که در دنیای ویندوز خیلی کم پیدا می‌شود.
۴. و از همه مهم‌تر، چون لینوکس نرم‌افزار
آزاد است
لینوکس و اغلب نرم‌افزارهایی که در آن اجرا
می‌شوند تحت مجوز جی‌پی‌ال (GPL) یا سایر
مجوزهای نرم‌افزارهای آزاد منتشر می‌شوند. این مجوزها
به کاربران نرم‌افزارها اجازه می‌دهند تا برای هر
منظوری از نرم‌افزار استفاده کنند و حتی آن را تغییر دهند و
بهبود ببخشند و برنامهٔ بهبودداده‌شده را دوباره منتشر کنند.
لازمهٔ این آزادی این است که کدهای منبع نرم‌افزار در اختیار همه
باشد. نرم‌افزارهای غیرآزاد، مثل خود ویندوز، حتی اگر رایگان هم
باشند، معمولاً هیچ‌کدام از این اجازه‌ها را به کاربران
خود نمی‌دهند.
آزاد بودن نرم‌افزار باعث می‌شود تا افرادی
که در تولید آن سهیم هستند، محدود به یک شرکت خاص نباشند، بلکه تمام
کاربران از سراسر دنیا بتوانند آن را بهبود ببخشند و توانایی‌های
جدیدی را به آن اضافه کنند. در واقع نرم‌افزارهای آزاد با مشارکت
داوطلبانهٔ برنامه‌نویسانی از سراسر دنیا نوشته
می‌شوند. سیستم‌عامل لینوکس هم به همین ترتیب ساخته شده
و گسترش یافته است. نمونهٔ دیگری از نرم‌افزارهای آزاد، که در
ویندوز هم اجرا می‌شود، مرورگر اینترنتی فایرفاکس است.
وقتی از یک نرم‌افزار آزاد استفاده
می‌کنید، این آزادی را دارید که هر طور که بخواهید از آن استفاده
کنید و اگر نیاز به امکانات بیشتری داشتید خودتان نرم‌افزار را
مطابق نیازهای خود تغییر دهید یا برنامه‌نویسانی را استخدام کنید
که این کار را برایتان انجام دهند. این کار درمورد برنامه‌های
تجاری امکان‌پذیر نیست، زیرا کد منبع آن نرم‌افزارها
فقط در اختیار شرکت سازنده است و کسی جز او نمی‌تواند تغییری در
نرم‌افزار ایجاد کند. لینوکس نرم‌افزار آزاد است و این
برای یک سیستم عامل، به عنوان مهم‌ترین نرم‌افزار در هر
رایانه، می‌تواند برتری بسیار بزرگی باشد.
لینوکس به درد چه کسانی نمی‌خورد؟
اگر رایانه نقش بسیار کم‌اهمیتی در
زندگی‌تان دارد.
اگر حوصله یا فرصت آشناشدن با یک محیط جدید
رایانه‌ای را ندارید. مهاجرت از ویندوز به لینوکس و پیدا کردن
راه‌هایی که کارهای سابق‌تان را با آن انجام دهید،
می‌تواند کمی وقت‌گیر باشد.
اگر معتاد بازی‌های رایانه‌ای
سه‌بعدی هستید که در ویندوز اجرا می‌شوند (و در لینوکس
هنوز نمی‌توانند اجرا شوند).
محتویات این صفحه تحت اجازه‌نامهٔ GNU Free Documentation License در دسترس است.
این صفحه آخرین بار در تاریخ ۱۴ بهمن ۱۳۸۵ به‌روز شده است.